Uszkodzenie słuchu, w różnym stopniu i rodzaju, dotyczy aż 40% populacji. W ostatnim czasie nastąpił gwałtowny wzrost liczby osób borykających się z problemami ze słuchem.  Nic dziwnego, że wadami słuchu zajmuje się wiele dziedzin nauki: od medycyny przez psychologię, pedagogikę, aż do polityki społecznej. Specjaliści w tych dyscyplinach stosują różne definicje i terminy odnośnie osób z wadą słuchu, posługują się różnorodnymi klasyfikacjami uszkodzeń słuchu, badają przyczyny występowania wad słuchu. Artykuł ten ma na celu przybliżenie czytelnikowi podstawowych informacji na temat osób z wadą słuchu.

2 kwietnia to Światowy Dzień Świadomości Autyzmu. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) autyzm występuje u 1 na 100 dzieci, co oznacza, że w naszym kraju żyje 400 tysięcy osób z autyzmem. Jak już wiemy ze wcześniejszego artykułu autyzm jest zaburzeniem rozwojowym, które najczęściej ujawnia się w pierwszych trzech latach życia dziecka. Zgodnie ze współczesną wiedzą zaliczany jest do problemów o podłożu neurobiologicznych. Autyzm to zaburzenie rozwojowe, które charakteryzuje się występowaniem nieprawidłowości w zakresie sfer funkcjonowania człowieka. Te sfery to: interakcja społeczna, komunikacja i zachowania charakteryzujące się sztywnością i powtarzalnością. 

Często jednak w umysłach specjalistów, nauczycieli i rodziców istnieją stereotypy na temat zachowań osób autystycznych, utrudniające postawienie diagnozy i przyjęcie jej. Konieczne jest dokonanie weryfikacji mitów związanych z autyzmem. Dlatego przygotowałam artykuł, który zawiera mity i fakty dotyczące autyzmu. Mam nadzieję, że pomoże on zrozumieć autyzm.

MITY

Autyzm jest chorobą

Autyzm to nie choroba, tylko zaburzenie rozwojowe. Oznacza to, że deficyty w komunikowaniu się, relacjach społecznych i zachowaniu, będą towarzyszyły mu przez całe życie. 

Autyzm powodują szczepionki

Nie ma żadnych naukowych badań potwierdzających słuszność tych hipotez. Cały czas naukowcy poszukują przyczyn autyzmu i nie ma jednoznacznej odpowiedzi, co go powoduje. Najnowsze doniesienia określają autyzm jako zaburzenie o niejednorodnej etiologii i nie wskazują na podłoże neurologiczne, genetyczne i środowiskowe. 

Osoby z autyzmem nie odczuwają potrzeby przytulania. 

Wręcz przeciwnie – to, że dana osoba ma autyzm, nie znaczy, że nie chce się przytulać i „nie ma uczuć”. Wiele osób autystycznych często przytula się do rodziców, bliskich osób, a nawet terapeutów.

Autyzm istnieje tylko u dzieci

Zaburzenia ze spektrum autyzmu na ogół kojarzą nam się z dziećmi, ponieważ są one diagnozowane najczęściej właśnie u nich. Ale jest to zaburzenie dotyczące ludzi w każdym wieku. Autyzm trwa całe życie i nie „wyrasta się” z niego, jednak odpowiednio wcześnie zdiagnozowany może pozwolić na łagodzenie jego objawów dzięki  terapii psychologicznej.

Chłopcy zaczynają mówić później 

Niektórzy chłopcy i dziewczynki rzeczywiście zaczynają mówić później, niż ich rówieśnicy, ale jeśli opóźnienie rozwoju mowy współistnieje z innymi deficytami, np. trudnościami w komunikowaniu się z otoczeniem, brakiem kontaktu wzrokowego, samodzielnej zabawy czy zaburzeniami w zachowaniu, należy bezwzględnie skonsultować się ze specjalistą. 

Autyzm można wyleczyć

Jak do tej pory nie znaleziono lekarstwa na autyzm. Nie znamy jego dokładnej przyczyny, więc nie można go wyleczyć. Jedynym remedium jest odpowiednio wcześnie rozpoczęta intensywna terapia oraz systematyczna, codzienna praca. Daje ona szansę na samodzielne funkcjonowanie dziecka w przyszłości.  

Dziecko wyrośnie z autyzmu

Z autyzmu się nie wyrasta. Im później rozpoczniemy terapię, tym więcej dziecko będzie miało deficytów i tym trudniej będzie mu je „nadrobić”. Osoba z autyzmem przez całe życie będzie miała problemy w zachowaniu wynikające z tego zaburzenia. Również w wieku młodzieńczym i dorosłym będzie potrzebowała wsparcia specjalistów. 

FAKTY

Osoby z autyzmem na ogół są radosne

Radość, uśmiech i promienność to cechy, z którymi często zetkniemy się w kontakcie z osobami autystycznymi. Właśnie w ten sposób zachowują się, aby zdobyć  akceptację  innych. Część osób z autyzmem nawiązuje dobry kontakt wzrokowy. Wiele osób z autyzmem przytula się do swoich rodziców, terapeutów, opiekunów.  

Osoby z autyzmem mają wiele zainteresowań 

Niekiedy wręcz obsesyjnych! Osoby z zaburzeniami ze spektrum autyzmu potrafią intensywnie pasjonować się różnymi rzeczami. Zagłębiają się w temat i potrafią opowiadać o nim długi czas. Mogą interesować się wszystkim – od liczb przez rodzaje herbat po rozkłady komunikacji miejskiej.

Autyzm nie jest chorobą

Autyzm to zaburzenie. Mimo, że osoby autystyczne mogą wykazywać się nadwrażliwością na bodźce, to nie doświadczają urojeń lub omamów wzrokowych.  „Zaburzenia ze spektrum autyzmu” – właśnie tak brzmi w pełni autyzm. Osoba autystyczna jest dotknięta różnymi zaburzeniami w toku swojego rozwoju. Ale nie jest chorym człowiekiem.

Część osób z Zespołem Aspergera, czy z tzw. wysoko funkcjonującym autyzmem biegle używa języka

Dziecko z autyzmem nie uczy się samo w naturalny sposób, przez naśladownictwo, czy społeczne naciski. Pobyt w przedszkolny masowym może tylko pogłębić deficyty i frustracje Praktyka wykazuje, że dziecko należy przygotować do uczestniczenia w grupie integracyjnej lub masowej poprze odpowiednio dobrane indywidualnie i oddziaływania terapeutyczne. Takie warunki zapewnia jedynie placówka terapeutyczna, gdzie można indywidualnie i bez nadmiaru bodźców skupić się nad poprawą deficytów obszarów. 

W rozwoju dzieci z autyzmem występuje często upodobanie do niezmienności, lecz nie jest to kryterium niezbędne. Z biegiem czasu wiele dzieci dobrze akceptuje zmiany, potrafi się adoptować do nowych warunków. Pewną rolę odgrywają tu też cechy osobnicze i nasilanie zaburzenia. 

Bibliografia: 

1. https://www.educatio.pl/autyzm-fakty-i-mity
2. http://autyzm.org.pl/autyzm-i-zespol-aspergera/fakty-i-mity/
3. http://www.logopedakolobrzeg.pl/autyzm/autyzm-fakty-i-mity

Opracowanie – nauczyciel współorganizujący proces kształcenia w SP w Nowej Iwicznej  

mgr Angelika Marek – oligofrenopedagog, terapeuta integracji sensorycznej

Szanowni Państwo,

Poniżej zamieszczam kilka linków, które mogą się Państwu przydać:

Wiele osób, bez względu na wiek, prezentuje nieprawidłowy sposób połykania. Wydawałoby się, że skoro jemy, żujemy, pijemy, to przecież potrafimy połykać. Potrafimy...tylko, czy dobrze?

Do tak prostej z pozoru funkcji zaangażowane jest mnóstwo mięśni. Głównymi są mięśnie języka. Jeśli którykolwiek z mięśni języka (a jest ich kilka) jest zbyt słaby, czy źle zbudowany, inne mięśnie zaczynają zbyt mocno wspomagać ten proces i tworzy się nieprawidłowość. Jeśli język nie pracuje właściwie, to cały proces połykania też nie będzie przebiegał prawidłowo.

„Jedną z największych tajemnic autyzmu są niezwykłe zdolności wizualne i wyobraźnia przestrzenna większości z nas przy bardzo ubogich umiejętnościach werbalnych. Jako dziecko, a później jako nastolatka byłam przekonana, że wszyscy myślą obrazami”

dr T. Grandin

Myślenie obrazami jest rozumiane jako zdolność umysłu do myślenia poprzez lub przy pomocy obrazów. Do tych ostatnich zaliczają się obrazy zewnętrzne, najczęściej prezentacje wizualne (diagramy, mapy, rysunki) oraz obrazy wewnętrzne (obrazy mentalne). Myślenie obrazami jest jedną z uznanych form myślenia niewerbalnego we współczesnej psychologii poznawczej.